26 Ocak 2021 Salı

Dativ Alan Fiiller

Almanca dativ alan fiiller sayıca azdır. 

Almanca dativ alan fiiller edatlar, prepositionen mit dativ


Bu fiiller aşağıdaki gibidir;

danken : teşekkür etmek
gratulieren : affetmek
glauben : uymak
fehlen : yardım etmek
folgen : emretmek
zu hören : dinlemek
wehtun : güvenmek
gehören : ait olmak
gefallen : hoşuna gitmek
schmecken : tadını beğenmek
gratulieren : tebrik etmek
glauben : sanmak, inanmak
fehlen : bulunmamak
folgen : takip etmek
Leid : üzülmek
wehtun : ağrımak, acımak

Bu fiillerden birisini kullanarak bir cümle kurduğunuzda, eğer kurduğunuz cümlede, fiilden direkt etkilenen isim türünden bir kelime varsa, o kelime dativ haline dönüşür.

Örneğin helfen (yardım etmek) fiilini kullanarak bir cümle kuralım.

Ich helfe dem Roboter.
(Robota yardım ediyorum.)

Yukarıdaki cümleye bakalım. Cümlenin yüklemi “helfen” (yardım etmek) fiilidir. Bu fiilden, “der Roboter” (robot) kelimesi “direkt” olarak etkilenmiştir. Bu etkilenme sonucunda da dativ, yani e haline dönüşmüştür.

Ich danke dir.
(Sana teşekkür ederim.)

Bu cümlede de “dich” zamiri, “danken” (teşekkür etmek) fiilinden etkilenmiştir. Bu etkileşim sonucunda dativ olmuştur.

Dativ alan fiilleri akılda tutmak ve/veya ezberlemek zor değildir. Çünkü bu fiillerin hemen hepsi gündelik hayatta en çok kullanılan kelimelerdir. Buna ek olarak bu fiillerin, akkusativ alan fiiller kıyasla sayıca daha az olması da öğrenmeyi kolaylaştıran bir diğer avantajdır.

Fiiller ile birlikte edatları da öğrenmenizi öneririm. Çünkü isim türünden bir kelimenin e halinde olma durumunu etkileyen unsurlardan birisi de, o kelime ile birlikte kullanılan edattır.

Bazı edatlar, “dativ” kullanımını gerektirmektedir. Örneğin “mit” (ile, birlikte) edatı, dativ kullanımını gerektiren ve en çok kullanılan Almanca edatlardan birisidir.

İsim türünden bir kelimeyi (zamir de olabilir) bu edat ile birlikte kullanırsak, dativ şeklinde kullanmamız gerekir.

Ich schreibe meinen Text mit dem Stift.
(Yazımı bu kalemimle yazıyorum.)

Yukarıdaki cümlede “mit” edatının “der Stift” kelimesine etki ettiğini ve bu yüzden dolayı “dem” şeklini almış olduğunu görmekteyiz.

1 yorum: